Bulaşma yolu; damlacık enfeksiyonu ile solunum yoluyla bulaşır, lndirekt olarak taze kontamine eşyalarla da bulaşma olabilir. Virüs dış etkenlere dayanıksız olduğundan indirekt bulaşma çok azdır.
Bulaştırıcılık süresi; hastalık devam ettiği sürece bulaştın- cılık devam eder. Bu süre klinik bulgulann ortaya çıkmasından kısa bir süre önce başlamakta ve hastalığın sonuna kadar devam etmektedir.
Kuluçka süresi; oldukça kısadır. 1-3 gündür. Duyarltlık-direnç; Tüm yaş gruplarında olabilir. Sonbaharda veya kış aylarında akut epidemiler yapabilir. Görülme sıklığı açısından ırk ve cins yönünden farklılık yoktur. Vücut direnci düşük olan yaşlılar, kronik kalp, akciğer, böbrek ve me- tabolik hastalığı olanlar hastalığı daha ağır geçirirler.
Belirtiler; A ve B tipi influenza ani üşüme ve titreme ile başlar (viremi). 24 saatte ateş 39-39.5 °G yükselir. Baş, bel, sırt ve kas ağrıları vardır. Fotofobi olabilir. Solunum yolu belirtileri ise, önce hafif bir boğaz ağrısı, boğazda yanma hissi, öksürük, bazen nezle halidir. Öksürüğün artmasıyla balgam olabilir. Balgam mükopürülan özelliktedir. Ağızda kötü koku ya da tat olabilir. Gözler ve yanaklar kırmızı-pembe olabilir. Akut semptomlar 2-3 gün sürdükten sonra ateş düşer. Yüksek ateş ve virüsün toksik salınımına bağlı olarak konvülsiyon, şiddetli baş ağrısı, sayıklama, şuur bulanıklığı vb. olabilir. Baş ağrısı bazen uzun süre devam edebilir.
Tanı; klinik bulgulara göre tanı konur.
Tedavi; spesifik tedavisi yoktur. Semptomatik tedavi yapılır. Antipiretikler verilir. Analjezikler, sedatifler, gerekirse antibiyotikler verilebilir.
Komplikasyonlar; otitis media, sinüzit, pnömoni, bron- kopnömoni, kalp yetmezliği, myokardit, bazen de ölüm olabilir. Epidemi ve endemi yaptığı bölgelerde menenjit ve menen- goensefalit görülebilir.
Bakım;
♦ Bakımın amacı komplikasyonları önlemek ve hastayı rahat-latmaktır.
♦ Hastalar duyarlı kişilerden bir hafta izole edilmelidirler.
♦ Solunum izolasyonu uygulanır.
♦ Yatak istirahati önemlidir.
♦ Hasta sessiz bir odaya alınır. Oda iyi havalandırılmış, sakin ve dinlendirici olmalıdır.
♦ Terleyen hastaların giysileri ve yatak takımları değiştirilir. Hastaya silme banyoları yaptırılır.
♦ Sulu gıdalar alması sağlanır, protein, kalori ve vitaminden zengin diyet alması sağlanır.
♦ Ağız bakımı verilir. Ağız bakımı limonlu gliserinli su ile sağlanır.
♦ Burun damlaları konjesyonu azaltmak için kullanılır.
♦ Hayati belirtiler izlenir.
♦ Nabız ve solunumda artma, dispne, siyanoz ve kanlı balgam olduğunda doktora haber verilmelidir.
Koruyucu önlemler;
♦ Salgınların olduğu kuruluşlar geçici süre kapatılır.
♦ Hastalar eğitilerek sağlamlara yaklaşmaları engellenir.
♦ Hastalarla teması olan kişilerin solunum izolasyonu uygulamaları gerekir.
♦ Hastanın bulunduğu ortam güneşli olmalı ve kolay hava- landırılabilmelidir.
♦ Grip aşısı yapılabilir. Aşının etkinliği yeterli olsa bile salgının hangi tip ile olduğu belirlenmeli ve risk altındakiler bu yönde aşılanmalıdırlar.
♦ Yeterli ve dengeli beslenme bu hastalıktan korunmada önemlidir, özellikle bol vitaminli ve sulu gıdalar alınmalıdır.
♦ Salgınlarda yaşlılara, kalp damar hastalığı olanlara, böbrek ve metabolik hastalığı olanlara koruyucu olarak gammaglobulin uygulanabilir.
♦ Toplu yerlerde çalışanlara (öğretmen, sağlık personeli, emniyet çalışanları, ulaşım araçları personeli, itfaiyeciler, huzurevi çalışanları, halk sağlığı hizmedileri, besin üretimi ve ticareti ile uğraşanlar) ve risk grubunu oluşturanlara koruyucu olarak aşı yapılabilir.
♦ Topluma hastalıkla ilgili sağlık eğitimi yapılmalıdır ve sağlıklı yaşam tarzı geliştirilmelidir.
Alıntı